ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΚΑΚΑΟΥΝΑΚΗ
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Ήταν Σεπτέμβριος του 2006, όταν στο πλαίσιο ενός ρεπορτάζ για τους πρώτους των Πανελλαδικών είχα συναντήσει τον Τάσο Γωγάκο και την Κατερίνα Τσεντεμείδου που είχαν περάσει στην Ιατρική Σχολή. Υπήρχε όμως μια ιδιαιτερότητα: ο Τάσος έχοντας φοιτήσει σε ιδιωτικό σχολείο είχε παράλληλα κάνει αιτήσεις και σε αμερικανικά πανεπιστήμια. Tον είχαν δεχθεί με υποτροφία στο φημισμένο Yale. Ταξιδέψαμε τότε στη Θεσσαλονίκη αλλά και στην Αμερική για να καταγράψουμε τις πρώτες τους εντυπώσεις. Η σύγκριση -το γνωρίζαμε- δεν θα ήταν δίκαιη. Ο Τάσος μπορεί να είχε βρεθεί πια μόνος του στην άλλη άκρη του Ατλαντικού -γεμάτος αγωνία- αλλά εκεί τον υποδέχθηκε σε ένα από τα ομορφότερα (και πλουσιότερα) πανεπιστήμια ο ίδιος ο πρύτανης. Εμεινε εντυπωσιασμένος από την οργάνωση και τις παροχές. Η Κατερίνα από την άλλη, εκείνες τις πρώτες ημέρες είχε δεινοπαθήσει. Κατ’ αρχάς, για να πιάσει γραμμή στη γραμματεία της σχολής και να μάθει πότε ξεκινούσε μαθήματα (λόγω καταλήψεων κανείς δεν ήξερε). Οταν τελικά πήγε για την εγγραφή, την υποδέχθηκε, όχι κάποιος επίσημος εκπρόσωπος της σχολής, αλλά οι φοιτητικές παρατάξεις που αναλάμβαναν να βοηθήσουν με όλα τα γραφειοκρατικά. Παρά τις χαοτικές διαφορές στις πρώτες ημέρες των δύο φοιτητών -που δεν σχετίζονται απαραίτητα με το πόσα χρήματα διέθεταν οι σχολές- δεν είχα καμία αμφιβολία πως και οι δύο θα γίνονταν εξαιρετικοί ιατροί. Ωστόσο, ήμουν περίεργη για το πόσο διαφορετική θα ήταν η ζωή τους τα επόμενα χρόνια.
ΕΝΤΕΚΑ ΧΡΌΝΙΑ ΜΕΤΆ
Και οι δύο τελείωσαν το πρώτο τους πτυχίο στην ώρα τους. Αν και για την Κατερίνα αυτό ήταν ένας άθλος. Ηδη από την αρχή είχε καταλάβει πως μια μικρή πλειοψηφία φοιτητών αποφάσιζε για τις καταλήψεις και έτσι κάποια στιγμή πήγε και εκείνη σε μια συνέλευση μήπως και τους αποτρέψει. Η εμπειρία ήταν πρωτόγνωρη: «Τα όσα συζητούσαν δεν είχαν καμία σχέση με τα πραγματικά προβλήματα που αντιμετωπίζαμε στη σχολή». Θυμάται χαρακτηριστικά κάποιον να αγορεύει για τη δολοφονία Τεμπονέρα, μετά να ψηφίζουν και να κλείνει η σχολή. Στρώθηκε όμως στο διάβασμα και έδινε διπλές εξεταστικές για να μη βγει από το πρόγραμμά της. Στην αποφοίτηση, ίσως λόγω χαρακτήρα, ίσως γιατί ήξερε πως είχε ακόμα δρόμο για να πετύχει τους στόχους της, ήταν αγχωμένη. Θυμάται να παραπονιέται στη γιαγιά της που της είχε κάνει δώρο ένα ακριβό ρολόι. «Ξέρεις πόσα ξενόγλωσσα βιβλία θα μπορούσε να μου πάρει με αυτά τα χρήματα», εξηγεί γελώντας. Καημός της, πως λόγω κρίσης είχαν κοπεί πολλές συνδρομές της σχολής σε επιστημονικά περιοδικά.
Επικοινωνούσε όμως με τους συγγραφείς, εξηγώντας ότι είναι από την Ελλάδα, πως δεν έχει πρόσβαση στα άρθρα τους και τους παρακαλούσε να της στείλουν ηλεκτρονικά αντίγραφο. «Μονάχα μια φορά μου απάντησε κάποιος θετικά. Ευτυχώς, βέβαια, έμαθα για μια ρωσική ιστοσελίδα όπου μπορούσα να βρω πολλά από αυτά δωρεάν». Για το πρώτο γενικό κομμάτι της ειδικότητάς της τηλεφώνησε σε όλους τους νομούς της χώρας για να μάθει τι αναμονή υπήρχε σε κάθε νοσοκομείο. Ετσι επέλεξε τη Ζάκυνθο, γιατί θα μπορούσε να ξεκινήσει σε χρόνο-ρεκόρ (έξι μήνες). Εκεί συνειδητοποίησε πως παρά τις δυσκολίες, είχε μάθει πολλά. Είδε από πρώτο χέρι και τις επιπτώσεις της κρίσης. Οχι μόνο τις ελλείψεις στα αναλώσιμα ή στην υποστελέχωση αλλά την ύπαρξη οδηγίας, βάσει της οποίας κάποιες εξετάσεις -πολλές φορές σημαντικές για τη διάγνωση- είχαν περιοριστεί. Μετά το αγροτικό της συνέχισε να κάνει… υπομονή μέχρι να έρθει η σειρά της για την ειδικότητα της δερματολογίας που είχε επιλέξει (μπορεί να χρειαστεί ακόμα και δέκα χρόνια αναμονή). Περιμένοντας, έκανε ένα ακόμα μεταπτυχιακό και δουλεύει σε μια ιδιωτική κλινική. Οι συμφοιτητές της έχουν φύγει μαζικά για το εξωτερικό, το 90% στη Γερμανία. «Δυστυχώς, οι θέσεις στα πανεπιστημιακά νοσοκομεία έχουν καλυφθεί και βρίσκει κανείς μόνο σε κάποια επαρχιακά. Εχει γίνει λίγο η Βουλγαρία της ειδικότητας», εξηγεί. Η ίδια, πάντως, μέχρι πρότινος δεν είχε σκεφτεί να φύγει έξω.
ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΉ
«Καλά κάνει και δεν φεύγει», ήταν η αυθόρμητη αντίδραση του Τάσου όταν του μετέφερα τα νέα της Κατερίνας. Εκείνος βρίσκεται πλέον στη Νέα Υόρκη όπου συνεχίζει τις σπουδές σου στην Ιατρική, ο μοναδικός ξένος σε ένα πολύ απαιτητικό ερευνητικό πρόγραμμα. «Και εγώ στην Ελλάδα θα επέστρεφα εάν αποφάσιζα να εξασκήσω ιατρική και δεν επικεντρωνόμουν στην έρευνα». Δεν είναι πως δεν έχει επαφή με την ελληνική πραγματικότητα, η μητέρα του είναι γιατρός, οπότε ξέρει τις δυσκολίες αλλά και το πόσο τυχερός είναι: Το πανεπιστήμιο του παρέχει στέγη, καλό μισθό και ένα εργαστήριο με ό,τι μπορεί να χρειαστεί, το οποίο παραμένει ανοικτό όλο το εικοσιτετράωρο. Οι συνθήκες είναι ιδανικές, αλλά φαίνεται πως συχνά νοσταλγεί την οικογένειά του και τον χαλαρό, πιο φιλικό τρόπο ζωής της Ελλάδας. Και οι δύο συμφωνούν πως αυτά τα έντεκα χρόνια απαιτήθηκε σκληρή δουλειά αλλά και πολλές θυσίες. «Απλά στην Ελλάδα καταλαβαίνω πως χρειάζεται περισσότερη υπομονή και επιμονή», συμπληρώνει ο Τάσος. Η πορεία της Κατερίνας είναι η απόδειξη: μια άριστη φοιτήτρια που εδώ και έντεκα χρόνια συνεχώς καλείται να ξεπεράσει εμπόδια που ελάχιστα έχουν να κάνουν με τις σπουδές της. Αν και η υπομονή της φαίνεται πως έχει αρχίσει να εξαντλείται. Την τελευταία φορά που μιλήσαμε είχε ήδη στείλει τις πρώτες αιτήσεις για να κάνει την ειδικότητά της στην Αγγλία.