Υπόμνημα προς τον υπουργό Εσωτερικών κ. Παναγιώτη Σκουρλέτη, σχετικά με την προτεινόμενη τροποποίηση του προβληματικού Ν. 3852/2010 («Καλλικράτης»)
ΚΑΛΑΘΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΠΡΌΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΤΑΓΑΡΑΔΩΝ
ΜΠΑΛΑΣΚΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ, ΚΑΠΟΥΛΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ,
ΤΣΟΝΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΛΑΣΚΑΡΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΤΑΓΑΡΑΔΩΝ
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ, Οι σημαντικές τροποποιήσεις που θέσπισε η ελληνική πολιτεία με τους ν. 2539/1997 («Καποδίστριας») και 3852/2010 («Καλλικράτης»), με τις οποίες κατάργησε τις «κοινό-τητες», που είχαν θεσμοθετηθεί το 1912 επί Ελευθερίου Βενιζέλου με τον ν. ΔΝΖ «περί Δήμων και κοινοτήτων» και τις συνένωσε αναγκαστικά με γειτονικούς δήμους, είχαν ως στόχο, όπως καλά γνωρίζετε, την ανάκαμψη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Με άλλα λόγια η σκέψη του νομοθέτη ήταν: Μέσα από την λειτουργία λίγων και μεγάλων δήμων, να υπάρχει μεγαλύτερη δυνατότητα να σχεδιάζονται, να οργανώνονται, να διευθύνονται και να ελέγχονται τα αυτοδιοικητικά πράγματα και να κατασκευάζονται έργα υποδομής προς όφελος των τοπικών κοινωνιών.
Έτσι η «κοινότητα» του 1912, βασικό κύτταρο και μοχλός ανάπτυξης των χωριών, που αποφάσιζε άμεσα και έλυνε τα θέματα της καθημερινότητας, ως καθ’ ύλην αρμόδια και έχοντας άμεση γνώση των τοπικών προβλημάτων, αντικαταστάθηκε με τον ν. 3852/2010 από τις «Δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες» των μεγάλων Δήμων, που όμως τώρα είχε μόνον εισηγητικές και επικουρικές αρμοδιότητες.
Δηλ. σήμερα οι Δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες δεν μπορούν να λύσουν τοπικά προβλήματα, αλλά απλώς εισηγούνται την επίλυσή τους προς τους μεγάλους, δυσκίνητους, γραφειοκρατικούς αλλά και απόμακρους γεωγραφικά Δήμους, με αποτέλεσμα τη μη έγκαιρη επίλυση προβλημάτων αυτών, που ορίζουν την καθημερινότητας του πολίτη της Τοπικής Κοινότητας, όπως είναι αυτά της ύδρευσης, άρδευσης, τόπων παιδικής χαράς , δικτύων ηλεκτροφωτισμού, κοιμητηρίων κ.α. Παράλληλα όμως οι διοικητικές υπηρεσίες των νέων Δήμων δεν εκσυγχρονίστηκαν και δεν προσαρμόστηκαν στις απαιτήσεις του νέου νομοθετικού πλαισίου. Έτσι γενικά η καθημερινότητα του πολίτη στα μικρά χωριά επιδεινώνεται συνεχώς.
Όσον αφορά την δυνατότητα κατασκευής έργων υποδομής, που θα είχαν οι μεγάλοι και οργανωμένοι Δήμοι, κατά τους συντάκτες του ν. 3852/2010, μέσα από την δυνατότητα χρηματοδότησης τους από τα ευρωπαϊκά προγράμματα δράσης, πρέπει να παρατηρήσουμε ότι απορροφητικότητα είναι μικρή, αλλά και όπου υπάρχει, κατευθύνεται κυρίως στις έδρες των Δήμων και στις μεγάλες Δημοτικές Κοινότητες.
Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι άνιση ανάπτυξη μεταξύ των Δημοτικών και Τοπικών Κοινοτήτων στα πλαίσια του κάθε Δήμου. Έτσι είναι εμφανέστατη η ανάπτυξη του κέντρου, όπου εδρεύει συνήθως ο Δήμος, και η υπανάπτυξη της περιφέρειας των Τοπικών και μικρών Δημοτικών Κοινοτήτων.
Επομένως επιβάλλεται η τροποποίηση του Ν. 3852/2010 («Καλλικράτης») με στόχο την ισόρροπη ανάπτυξη μεταξύ κέντρου και περιφέρειας στα πλαίσια του κάθε Δήμου, μέσω της μεταφοράς αρμοδιοτήτων και πόρων από τους κεντρικούς Δήμους προς τις Δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες.
Τοπικές Κοινότητες. Δυστυχώς όμως κ. Υπουργέ, εσείς προτείνετε την κατάργηση των Δημοτικών και Τοπικών Κοινοτήτων και την αντικατάστασή τους με συμβούλια Δημοτικών Ενοτήτων. (Δημοτικές Ενότητες αποτελούν οι πρώην Δήμοι του Ν. 2539/1997 «Καποδίστριας» που συνενώθηκαν σε ευρύτερους δήμους με τον Ν.3852/2010 «Καλλικράτης»). Αυτό σημαίνει ότι οι αρμοδιότητες παραμένουν στα κέντρα των Δήμων και κάποιες από αυτές μεταφέρονται στις έδρες τω παλιών Δήμων και παραμελούνται όλες οι άλλες Δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες. Δηλαδή εξαφανίζονται όλα τα μικρά χωριά, τα οποία, ούτε ουσιαστική εκπροσώπηση θα έχουν, ούτε πόρους και θα ασφυκτιούν κάτω από την διοικητική και οικονομική κυριαρχία των κέντρων των Δήμων (μεγάλων Δημοτικών Κοινοτήτων).
Κύριε Υπουργέ,
Αν θέλετε να αφουγκραστείτε την φωνή των πολιτών των μικρών κοινοτήτων που ασφυκτιούν μέσα στα περιορισμένα όριά τους:
- πρέπει να αναβαθμίσετε και όχι να καταργήσετε τις σημερινές Δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες μεταφέροντας αρμοδιότητες και πόρους προς αυτές,
- πρέπει να ανατρέψετε το σημερινό συγκεντρωτικό σύστημα διοίκησης της τοπικής αυτοδιοίκησης,
- πρέπει να δώσετε ουσία και περιεχόμενο στην έννοια της «κοινότητας», που υπάρχει εδώ και αιώνες στην πατρίδα μας και όχι να την καταργήσετε, όπως προτείνεται από το σχέδιο αναθεώρησης του θεσμικού πλαισίου της τοπικής αυτοδιοίκησης.
