Προσφάτως έπεσε στα χέρια μου ένας τουριστικός οδηγός με πεζοπορικές διαδρομές στα ορεινά Βασιλικά και, ως πιστός φίλος της πεζοπορίας, σκέφτηκα να δοκιμάσω περί ου ο λόγος. Διάλεξα τυχαία τη διαδρομή Περιστερά – Κάτω Περιστερά, που ξεκινάει από το χωριό της Περιστεράς και συνεχίζει κατηφορικά για έξι χιλιόμετρα, κατά μήκος μιας ρεματιάς, ώσπου να συναντήσει και πάλι την άσφαλτο. Ομολογώ πως εντυπωσιάστηκα από την ομορφιά αλλά και την ποικιλότητα του τοπίου, στο οποίο εναλλάσσονταν εκτάσεις πυκνής βλάστησης με καλλιέργειες, ρυάκια με γκρεμισμένα ερείπια, σκοτεινά μονοπάτια με ανοιχτωσιά, πέτρινα ξέφωτα με θέσεις πανοραμικής θέας. Υπάρχουν δύο τρόποι να επισκεφτείτε το μονοπάτι της Περιστεράς-Κάτω Περιστεράς, είτε από την κάτω είτε από την πάνω άκρη του.
Η κάτω άκρη βρίσκεται αριστερά του κεντρικού δρόμου που οδηγεί στην Περιστερά και περίπου 4 χιλιόμετρα μετά τη διασταύρωση της εθνικής οδού Θεσσαλονίκης-Πολυγύρου, στη στάση «Μηχανουργείο Λυχρίδα», ακριβώς μπροστά στο εκκλησάκι με τα κόκκινα τούβλα «ΑΓ. ΑΝΔΡΕΑΣ». Αφότου πάρετε τον χωματόδρομο και στρίψετε δεξιά στην πρώτη διχάλα, συναντάτε το μονοπάτι μετά από μικρή πεζοπορία στο ίσιωμα. Η πάνω άκρη του μονοπατιού βρίσκεται στην εκκλησούλα της Παναγούδας, στη δυτική πλευρά της Περιστεράς, ανεβαίνοντας αριστερά, και είναι η διαδρομή που περιγράφω εδώ, καθώς έχει αφενός λίγο καλύτερη σήμανση, αφετέρου το πλεονέκτημα της επιστροφής στην πλατεία του χωριού για φαγητό και ξεκούραση. Το μόνο αρνητικό, η ανάβαση που γίνεται στο τέλος κι όχι στην αρχή, γι’ αυτό σημαντικό είναι να κρατήσετε δυνάμεις για την επιστροφή!
Το μονοπάτι είναι σχεδόν συνέχεια κατηφορικό και στο μεγαλύτερο μέρος του κινείται κατά μήκος ενός μικρού ρέματος, με το οποίο διασταυρώνεται πολλές φορές. Ακολουθείτε τα κόκκινα σημάδια και τις άσπρες-κόκκινες κορδέλες της σηματοδότησης, που σας φέρνουν πότε στα αριστερά και πότε στα δεξιά του ρέματος, ενώ πολύ τακτικά συναντάτε ξύλινες πινακίδες που μετρούν το μήκος της διαδρομής. Στο πρώτο τμήμα της κατάβασης έχετε όμορφη θέα την κοιλάδα του Ανθεμούντα, την Ιερά Μονή Αγίου Ιακώβου του Αδελφόθεου, αλλά και το χαρακτηριστικό ραντάρ του Χορτιάτη. Το πιο όμορφο κομμάτι του μονοπατιού ξεκινά στο ένα τρίτο περίπου, όπου το ποτάμι ρέει ανάμεσα από πελώριους πλάτανους και πυκνή βλάστηση, σχηματίζοντας καταρρακτάκια και λιμνούλες, ακριβώς κάτω από την Ιερά Μονή, η οποία δεν είναι ορατή από αυτό το σημείο. Ακολουθεί η τοποθεσία «Ασημόμυλος» με τα ερείπια παλαιού κτίσματος, ενώ προς το τέλος της διαδρομής η βλάστηση γίνεται πιο θαμνώδης, το μονοπάτι πιο στενό και άγριο, σε κάποιο σημείο περνά πάνω από σωρούς με πέτρες και η θέαση στο ποτάμι γίνεται από ψηλά και λεία βράχια.
Αξίζει όμως να φτάσετε ως εδώ, γιατί στα τελευταία χιλιόμετρα της διαδρομής βρίσκεται ένας μικρός αλλά εντυπωσιακός καταρράκτης, που πέφτει από μεγάλο ύψος και προσδίδει μια ανήσυχη ομορφιά στο κατά τ’ άλλα ήρεμο τοπίο. Η κατάβαση του πεζοπορικού μονοπατιού Περιστεράς-Κάτω Περιστεράς διαρκεί περίπου δύο ώρες, ενώ μαζί με την ανάβαση μπορείτε να υπολογίζετε γύρω στις πέντε. Η υψομετρική διαφορά είναι 400 μέτρα, οπότε η καλή φυσική κατάσταση θα σας βοηθήσει. Όποιους, ωστόσο, δεν συγκινεί η ιδέα μιας μεγάλης πεζοπορίας, αξίζει ιδιαίτερα να φτάσετε στο ένα τρίτο της διαδρομής, ώσπου να συναντήσετε τα πλατάνια και να απολαύσετε τη σκιά τους το καλοκαίρι ή το αδύναμο φως του ήλιου το χειμώνα, υπό τον ήχο του νερού που κυλά αδιάκοπα ανάμεσα στις χοντρές ρίζες των αιωνόβιων δέντρων. Ή επίσης, να ανηφορήσετε τα πρώτα χίλια μέτρα του μονοπατιού ξεκινώντας από την άλλη του άκρη, για να θαυμάσετε τον απότομο καταρράκτη, με θέα την κορυφή του Χορτιάτη.
Πολύτιμα για την πεζοπορία σας θα αποδειχτούν τα ορειβατικά μποτάκια κι ένα μεγάλο μπουκάλι νερό. Και, εννοείται, απαγορεύεται η εγκατάλειψη οποιουδήποτε απορρίμματος στη φύση… Όσο για το τέλος της μικρής περιπέτειας; Η επίσκεψη στην κεντρική πλατεία της Περιστεράς, όπου είναι χτισμένη η ιστορική μεσοβυζαντινή εκκλησία του Αγίου Ανδρέα με τους πέτρινους τρούλους, και η απαραίτητη στάση για καφέ ή τσίπουρο και μεζέ «Στου μπαρμπα-Θανάση», μεταξύ εκκλησίας, πλατάνου και παραδοσιακής βρύσης.
Καλό περπάτημα!
