Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Η αξία της ψυχοθεραπείας

ΔΗΜΟΦΙΛΗ

MixalisPolirakis
ΜΙΧΆΛΗΣ ΠΟΛΥΡΑΚΗΣ
Ψυχολόγος
mix.polyrakis@gmail.com

Στο παρόν άρθρο εστιάζουμε σε ορισμένες βασικές πληροφορίες για τη διαδικασία της ψυχοθεραπείας, με έμφαση στην ατομική ψυχοθεραπεία, ούτως ώστε να σχηματιστεί στον όποιο ενδιαφερόμενο μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για τις συγκεκριμένες υπηρεσίες. Σε περίπτωση που οποιοσδήποτε νιώσει την ανάγκη κάποια στιγμή της ζωή του να έρθει σε επαφή με κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας, καλό θα είναι να γνωρίζει ορισμένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της κάθε θεραπείας, για να είναι σε θέση να επιλέξει, ανάλογα με τα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά του ίδιου του ατόμου.

Σε αυτό το σημείο, να αναφέρουμε πως η ψυχοθεραπεία δεν είναι αναγκαία μόνο για άτομα που αντιμετωπίζουν σοβαρά ψυχικά νοσήματα (όπως είναι η ψύχωση, που συνήθως θεωρείται απαραίτητη η συνεργασία με ψυχίατρο για την λήψη φαρμακευτικής αγωγής). Ως απάντηση στο λογικοφανή χαρακτηρισμό της ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας ως “πολυτέλειας” (για τα σημερινά οικονομικά δεδομένα), θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί κατά πόσο θεωρείται “πολυτέλεια” η σωστή διαχείριση του στρες που ένας άνθρωπος βιώνει στην καθημερινότητά του και του προκαλεί από έντονη δυσφορία μέχρι και κρίσεις πανικού, σε σημείο που να επηρεάζει την λειτουργικότητά του, τις κοινωνικές του συναναστροφές και τη σχέση του με σημαντικά πρόσωπα της ζωής του; Γιατί να θεωρείται πολυτέλεια η λήψη βοήθειας από έναν ειδικό, από την στιγμή που ορισμένα δυσφορικά συναισθήματα (π.χ. εσωτερικές συγκρούσεις, άγχος ή θυμός) ενδέχεται να συντηρούνται για χρόνια στο εσωτερικό του ατόμου και μπορούν να επηρεάσουν σε σημαντικό βαθμό ακόμη και την υγεία του;

Σε κάθε περίπτωση υπάρχουν δημόσιες/ιδιωτικές δομές και ειδικοί οι οποίοι είναι διαθέσιμοι και παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε οποιονδήποτε θελήσει να έρθει σε επαφή και επιθυμεί να αντιμετωπίσει αυτό που τον απασχολεί. Είναι κάτι που σίγουρα θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο από την επιλογή της λήψης φαρμακευτικής αγωγής αποκλειστικά, πόσο όμως πραγματικά ανακουφίζεται κάποιος εξαλείφοντας απλά τα συμπτώματα και όχι την αιτία που τα προκαλεί; Οι πωλήσεις των συγκεκριμένων φαρμακευτικών σκευασμάτων ολοένα και αυξάνονται, καθώς οι καιροί απαιτούν όσο το δυνατόν γρηγορότερες και οικονομικότερες λύσεις, υπάρχει όμως πλήθος ερευνών οι οποίες αποδεικνύουν πως μόνο η φαρμακευτική αγωγή δεν είναι αρκετή. Γι αυτό και πολλοί ψυχίατροι της νεότερης γενιάς επιλέγουν να εκπαιδευτούν σε μία ψυχοθεραπευτική προσέγγιση, ανεξάρτητα από την ψυχιατρική ειδίκευση, είτε να συνεργαστούν με ψυχολόγο όταν αναλαμβάνουν τους θεραπευόμενούς τους.

Έναν από τους βασικότερους παράγοντες στη συγκεκριμένη διαδικασία αποτελεί ο ίδιος ο θεραπευτής, καθώς θα πρέπει να διαθέτει την στοιχειώδη εκπαίδευση στην εκάστοτε ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που ο ίδιος εφαρμόζει και να είναι καλά καταρτισμένος. Η νομοθεσία στην χώρα μας δυστυχώς δεν προστατεύει αρκετές φορές τους επαγγελματίες του κλάδου, καθώς έχουν κατά καιρούς παρατηρηθεί φαινόμενα χρήσης της ιδιότητας του ψυχολόγου από άτομα τα οποία δεν έχουν επαρκή εκπαίδευση και την απαραίτητη άδεια ασκήσεως επαγγέλματος (στο προηγούμενο άρθρο έγινε μια εκτενέστερη αναφορά στο συγκεκριμένο θέμα).

Ψυχοθεραπεία είναι μια τεχνητή σχέση -αποκλειστικά επαγγελματική- μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου. Οι δυο τους έχουν συμφωνήσει να συναντιούνται σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο (σε ορισμένο μέρος, σταθερή μέρα και ώρα), για να συζητήσουν το πρόβλημα του θεραπευόμενου. Το ιδιότυπο στοιχείο αυτής της σχέσης είναι ότι εδώ υπάρχει συναισθηματική αμεροληψία. Αυτή, άλλωστε, είναι και η αξία της ψυχοθεραπείας. Οι φίλοι ή οι γονείς μας είναι συναισθηματικά προκατειλημμένοι απέναντί μας, οι συναισθηματικοί δεσμοί που υπάρχουν ενδέχεται να επηρεάσουν την κρίση τους. Ο ψυχοθεραπευτής, από την άλλη, -ο οποίος δεν εμπλέκεται συναισθηματικά μαζί μας- μας ακούει χωρίς να μας κρίνει, βοηθώντας μας έτσι να συνειδητοποιήσουμε τα πράγματα που μας απασχολούν.

Αποτελεί μια διαδικασία κατά την οποία ένα άτομο συνεργάζεται συστηματικά, ένας-προς-έναν, με έναν ψυχοθεραπευτή για εύλογο χρονικό διάστημα με στόχο να αντιμετωπίσει τα επώδυνα θέματα και καταστάσεις της ζωής του.

Υλοποιείται με τακτικές συναντήσεις που έχουν συχνότητα, συνήθως, μία φορά την βδομάδα. Η διάρκεια κάθε συνάντησης είναι σαρανταπέντε με πενήντα λεπτά. Η συχνότητα μπορεί να αυξηθεί σε δύο φορές τη βδομάδα, ανάλογα με τις ανάγκες του θεραπευόμενου, για μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα. Επίσης, μπορεί να μειωθεί σε δύο φορές ή μία φορά το μήνα για σοβαρούς λόγους. Η τακτικότητα και η σταθερότητα των συνεδριών βοηθάει τον θεραπευόμενο να εντάξει πιο εύκολα τη θεραπεία στην καθημερινότητά του και να συγκεντρωθεί στους στόχους του. Κατά την πορεία της θεραπείας, οι στόχοι είτε επιτυγχάνονται, είτε τίθενται καινούργιοι, είτε αλλάζουν.

Τέλος, ο ψυχοθεραπευτής δεσμεύεται στην εργασία του από το επαγγελματικό απόρρητο. Έχει την ηθική και νομική ευθύνη να διατηρεί οτιδήποτε συζητήσετε αποκλειστικά μεταξύ σας. Η μόνη περίπτωση όπου «σπάει» το απόρρητο είναι αν ο θεραπευτής σας αξιολογήσει ότι βρίσκεται σε κίνδυνο η ζωή σας ή η ασφάλεια άλλων προσώπων.

Προηγούμενο άρθρο
Επόμενο άρθρο

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ