ΑΠΟΣΤΟλΟΣ ΤΣΟλΑΚΗΣ
Αντιδήμαρχος Οικονομικών
Ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή ο νόμος 4647/2019 (ΦΕΚ 204 Α/16.12.2019), με κατεπείγουσες ρυθμίσεις αρμοδιότητας, μεταξύ άλλων, και του Υπουργείου Εσωτερικών. Η παράγραφος 2 του άρθρου 51 του νόμου προβλέπει τα εξής:
«2. Οι υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης για τον καθορισμό της επιφάνειας ή και της χρήσης ακινήτου περί του υπολογισμού φόρων, τελών και εισφορών προς τους Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού, μπορούν να υποβάλουν δήλωση με τα ορθά στοιχεία μέχρι 31.3.2020, χωρίς την επιβολή προστίμων για τη μη υποβολή ή την υποβολή ανακριβούς δήλωσης. Διαφορές στους αναλογούντες φόρους, τέλη και εισφορές εκ των δηλώσεων του προηγούμενου εδαφίου υπολογίζονται και οφείλονται μόνο από την 1η.1.2020.»
Είναι προφανές ότι με βάση την παραπάνω διάταξη ευνοούνται πολλοί πολίτες που είναι ιδιοκτήτες πάσης φύσεως ακινήτων, επί των οποίων επιβάλλονται δημοτικά τέλη και φόρος, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Ι. Πως επιβάλλονται τα δημοτικά τέλη και ο δημοτικός φόρος
Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων οφείλουν να δηλώνουν στον Δήμο στοιχεία (εμβαδόν, χρήση), ώστε η αρμόδια Υπηρεσία να προσδιορίζει το ύψος των τελών και του φόρου που επιβαρύνουν κάθε ακίνητο, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου και την ισχύουσα νομοθεσία. Η είσπραξη των ποσών γίνεται σε συνεργασία με τον ΔΕΔΔΗΕ (πρώην ΔΕΗ) και τους λοιπούς παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, που αποδίδουν στον Δήμο τα χρήματα που εισπράττουν από τους καταναλωτές, μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, δηλαδή σε έξι διμηνιαίες δόσεις. Για ακίνητα που δεν ηλεκτροδοτούνται, αλλά οφείλουν τέλη, η διαδικασία είσπραξης γίνεται απευθείας μέσω της αρμόδιας Υπηρεσίας του Δήμου.
ΙΙ. Τι γίνεται σε περίπτωση μη δήλωσης ή δήλωσης με εσφαλμένα στοιχεία
Αν, για οποιονδήποτε λόγο, παραβιάζοντας την υποχρέωσή του από τη νομοθεσία, ο ιδιοκτήτης δεν έχει δηλώσει το ακίνητο στον Δήμο, ή το έχει δηλώσει με μικρότερο εμβαδόν ή διαφορετική χρήση από την πραγματική, τότε δεν χρεώνεται με τα δημοτικά τέλη και τον δημοτικό φόρο ή χρεώνεται με μειωμένα ποσά. Στις περιπτώσεις αυτές, αν χρειαστεί βεβαίωση από τον Δήμο ότι δεν οφείλει τέλη και φόρους (συνήθως αυτό απαιτείται σε περιπτώσεις μεταβίβασης του ακινήτου, αλλαγής χρήσης κ.λπ.), ο ιδιοκτήτης υποχρεούται να δηλώσει το ακίνητο ή να διορθώσει τα εσφαλμένα στοιχεία (εμβαδόν, χρήση ακινήτου).
Βέβαια, η μη δήλωση ακινήτου ή η δήλωση εσφαλμένων στοιχείων, υπόκειται σε ενδεχόμενο έλεγχο από τις Υπηρεσίες του Δήμου, με την επιβολή των σχετικών κυρώσεων.
Τι ίσχυε πριν την ψήφιση του νέου νόμου
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του ν. 25/1975, στις περιπτώσεις μη δήλωσης ή ανακριβούς δήλωσης, επιβάλλονται στους υπόχρεους καταναλωτές τα αναλογούντα στον χώρο για τον οποίο δεν δόθηκαν ή δόθηκαν εσφαλμένα στοιχεία τέλη, καθώς και πρόστιμο σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 73 του Β.Δ. της 24-9/20.10.1958, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 19 του ν. 1080/1980, και ισχύει.
Τι ισχύει μετά την ψήφιση του νέου νόμου
Όσοι υπόχρεοι καταβολής δημοτικών τελών και δημοτικού φόρου προσέλθουν στον Δήμο μέχρι την 31η Μαρτίου 2020 και ζητήσουν να δηλώσουν ή να διορθώσουν τις εσφαλμένες
δηλώσεις τους (ως προς εμβαδόν ή τη χρήση των ακινήτων τους), απαλλάσσονται από το πρόστιμο και τις προσαυξήσεις, και επιβαρύνονται με τα δημοτικά τέλη και τον φόρο, με βάση τα ορθά δεδομένα των ακινήτων τους, από 1ης Ιανουαρίου 2020. Δηλαδή, δεν «τιμωρείται» κανείς για τη μη δήλωση ή τις εσφαλμένες δηλώσεις ως προς το εμβαδόν ή τη χρήση του ακινήτου, είτε εκ παραδρομής είτε για άλλους λόγους. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζον ται τρία παραδείγματα μη δήλωσης και εσφαλμένων δηλώσεων, για τα οποία υπολογίζονται οι επιβαρύνσεις που ίσχυαν πριν την εφαρμογή του νέου νόμου, δηλαδή το ποσό κατά το οποίο απαλλάσσονται οι ιδιοκτήτες με την εφαρμογή του.
Σημαντική παρατήρηση:
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 110 του ν. 4611/2019 (ΦΕΚ 73 Α), οφειλές προς τους Δήμους που έχουν βεβαιωθεί έως 29.11.2019 μπορεί, ύστερα από αίτηση του οφειλέτη, να
ρυθμίζονται και να καταβάλλονται με απαλλαγή από τις προσαυξήσεις, τους τόκους εκπρόθεσμης καταβολής και τα πρόστιμα λόγω εκπρόθεσμης υποβολής ή μη υποβολής ή ανακριβούς δήλωσης ή μη καταβολής τέλους, κατά ποσοστό από 100% ως 50%, ανάλογα με τον αριθμό των εξοφλητικών δόσεων, που μπορεί να είναι μία (εφάπαξ καταβολή) μέχρι εκατό (100). Αίτηση του οφειλέτη για υπαγωγή στη ρύθμιση μπορούσε να υποβληθεί μέχρι 31.12.2019. Πολλοί πολίτες αξιοποίησαν την παραπάνω ρύθμιση προσερχόμενοι το τελευταίο διάστημα στην αρμόδια Υπηρεσία του Δήμου για να τακτοποιήσουν τις οφειλές τους, μη γνωρίζοντας, φυσικά, την ευνοϊκότερη εξέλιξη που προκύπτει από τον νέο νόμο.
Δεν είναι σαφές, και θεωρούμε σκόπιμη και απαραίτητη την έκδοση ερμηνευτικής εγκυκλίου, με την οποία να διευκρινίζεται αν, οι πολίτες που εντάχθηκαν στη ρύθμιση του ν. 4611/2019, μπορούν να αξιοποιήσουν τη νέα διάταξη του ν. 4647/2019.
Ποσό απαλλαγής (€) μετά την εφαρμογή του ν. 4647/2019
-Ακίνητο το οποίο δηλώθηκε αρχικά με εμβαδόν 55,0τ.μ. και μετά την πολεοδομική τακτοποίηση, δηλώθηκαν επιπλέον 36,50 τ.μ., τα οποία είχαν δομηθεί αυθαίρετα, εκτός της οικοδομικής άδειας (τα τέλη, το πρόστιμο και οι προσαυξήσεις υπολογίζονται από το 2014)
543,00
-Ακίνητο το οποίο δηλώθηκε αρχικά με εμβαδόν 120 τ.μ. και από την υφιστάμενη οικοδομική άδεια προκύπτει επιπλέον εμβαδόν 134 τ.μ. (τα τέλη, το πρόστιμο και οι προσαυξήσεις υπολογίζονται από το 2009)
2.670,00
-Ακίνητο το οποίο δεν δηλώθηκε ποτέ (μη ηλεκτροδοτούμενο) (τα τέλη, το πρόστιμο και οι προσαυξήσεις υπολογίζονται από το 2011) 623,00
ΙΙΙ. Ενημερωτικά στοιχεία σχετικά με τη θέσπιση και επιβολή των δημοτικών τελών και του δημοτικού φόρου
α. Τέλος καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού
Η επιβολή ανταποδοτικών τελών καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού προβλέπεται από διατάξεις του β.δ. της 24.9-20.10.1958 (ΦΕΚ 171 Α), του ν. 1080/1980 (ΦΕΚ 246 Α), του ν. 1828/1989 (ΦΕΚ 2 Α), και του ν. 4555/2018 (ΦΕΚ 133 Α), όπως ισχύουν. Για τον καθορισμό των ανταποδοτικών τελών λαμβάνεται απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, μετά από εισήγηση και πρόταση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου. Το Δημοτικό Συμβούλιο, κατά τη λήψη της σχετικής απόφασης, είναι υποχρεωμένο να θεσπίζει κανόνες, κριτήρια και συντελεστές με τρόπο που τα επιβαλλόμενα τέλη να είναι αντικειμενικά, δίκαια και ανάλογα της παρεχόμενης υπηρεσίας και της ωφελιμότητας σε κάθε κατηγορία υποχρέων. Τα έσοδα του Δήμου από ανταποδοτικά τέλη και δικαιώματα, καλύπτουν υποχρεωτικά τις δαπάνες των αντίστοιχων υπηρεσιών, και δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν άλλες δαπάνες. Οι συντελεστές για τον υπολογισμό των τελών καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού του Δήμου Θέρμης για το έτος 2020 παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα, όπως καθορίστηκαν με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου με αριθμό 441/2019.
Επισημαίνεται ότι:
• τα τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού στον νέο Δήμο Θέρμης δεν έχουν αυξηθεί από
το 2011 μέχρι σήμερα και είναι τα χαμηλότερα από όλους τους γειτονικούς Δήμους,
• προβλέπονται μειωμένα τέλη για τις κοινωνικά ευπαθείς ομάδες πολιτών,
• προβλέπονται ευνοϊκές ρυθμίσεις για τις γεωργοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις,
• το ετήσιο τέλος εισπράττεται σε 6 δόσεις μέσω των λογαριασμών που εκδίδουν οι πάροχοι ηλεκτρικού ρεύματος,
• τα έσοδα από τα τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού για τον Δήμο Θέρμης ανέρχονται σε 5,0-6,0 εκατομμύρια ετησίως, τα οποία ο Δήμος υποχρεούται να διαθέτει για δαπάνες παροχής των αντίστοιχων υπηρεσιών (προσωπικό, καύσιμα, οχήματα, μεταφορικά
μέσα και πάσης φύσεως έξοδα των Υπηρεσιών), και
• τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού επιβάλλονται σε όλους τους χώρους, στεγασμένους και μη, που ηλεκτροδοτούνται και σε όσους χρησιμοποιούνται, είτε ηλεκτροδοτούνται είτε όχι.
β. Δημοτικός φόρος
Η επιβολή και ο τρόπος καθορισμού του δημοτικού φόρου προβλέπονται από διατάξεις του ν. 1080/1980 (ΦΕΚ 246 Α), του ν. 1828/1989 (ΦΕΚ 2 Α), του ν. 3463/2006 (ΦΕΚ 114 Α),
του ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α), του ν.4555/2018 (ΦΕΚ 133 Α), και του ν.4623/2019, όπως ισχύουν. Ο δημοτικός φόρος επιβάλλεται επί ηλεκτροδοτούμενων στεγασμένων ή μη χώρων, δηλαδή επί χώρων που εξυπηρετούνται από μετρητή παροχής ηλεκτρικού ρεύματος που είναι εγκατεστημένος εκεί και δεν υπόκεινται σε φόρο μη ηλεκτροδοτούμενα αυτοτελή τμήματα ακάλυπτου χώρου. Οι συντελεστές για τον υπολογισμό του δημοτικού φόρου στον Δήμο Θέρμης καθορίστηκαν με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου με αριθμό 442/2019 και είναι 0,18 ευρώ ανά τ.μ. Για τους μη στεγασμένους χώρους λαμβάνεται το μισό του εμβαδού.
Επισημαίνεται ότι:
• ο δημοτικός φόρος στον νέο Δήμο Θέρμης δεν έχει αυξηθεί από το 2011 μέχρι σήμερα και είναι ο χαμηλότερος σχεδόν από όλους τους γειτονικούς Δήμους,
• προβλέπονται μειωμένα τέλη για τις κοινωνικά ευπαθείς ομάδες πολιτών,
• ο δημοτικός φόρος επιφέρει έσοδα της τάξης των €500.000 ετησίως για την κάλυψη πάσης φύσεως δαπανών του Δήμου, και
• δημοτικός φόρος επιβάλλεται μόνο σε ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα και εισπράττεται με τον ίδιο τρόπο (μέσω των λογαριασμών των παρόχων ηλεκτρικού ρεύματος), που εισπράττονται τα τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού.
γ. Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ)
Η επιβολή και ο τρόπος καθορισμού του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) προβλέπονται από διατάξεις του ν.2130/1993 (ΦΕΚ 62 Α) και των αποφάσεων Υπουργού Εσωτερικών με αριθ.8752/22.2.1994 και 14989/28.3.1996(ΦΕΚ 256 Β), όπως ισχύουν. Ο συντελεστής για τον υπολογισμό του ΤΑΠ στον Δήμο Θέρμης καθορίστηκε με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου με αριθμό 443/2019 και είναι 0,35‰ επί της αξίας των ακινήτων, η οποία υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες του Υπουργείου Οικονομικών, το εμβαδόν των ακινήτων, και συντελεστές που προκύπτουν από την παλαιότητα των κτισμάτων για τις περιπτώσεις που υπάρχουν. Για τις περιοχές του Δήμου Θέρμης, για τις οποίες δεν ισχύει
αντικειμενικός προσδιορισμός της αξίας των ακινήτων, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου καθορίστηκαν τιμές ζώνης για κτίσματα και οικόπεδα, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για τον υπολογισμό του ΤΑΠ.
Επισημαίνεται ότι:
• ο συντελεστής ΤΑΠ στον νέο Δήμο Θέρμης δεν έχει μεταβληθεί από αυτόν που ίσχυε στους πρώην Δήμους Θέρμης, Βασιλικών και Μίκρας, και είναι ο ανώτερος επιτρεπόμενος από τον νόμο, όπως ισχύει και για όλους τους γειτονικούς Δήμους,
• το ΤΑΠ επιφέρει έσοδα της τάξης των €550.000 ετησίως για την κάλυψη κατά 50% δαπανών για επενδύσεις και κατά 50% για πάσης φύσεως δαπάνες του Δήμου,
• το ΤΑΠ εισπράττεται με τον ίδιο τρόπο (μέσω των λογαριασμών των παρόχων ηλεκτρικού ρεύματος), που εισπράττονται τα τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού.
Κατηγοριοποίηση ακινήτων Συντελεστής (€/τ.μ.)
Ακίνητα που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για κατοικία και για κοινωφελείς, μη κερδοσκοπικούς και φιλανθρωπικούς σκοπούς
1,10
Στεγασμένα ακίνητα που χρησιμοποιούνται για την άσκηση πάσης
φύσεως οικονομικής δραστηριότητας
-Με εμβαδόν ως 6.000 τ.μ
2,10
-Με εμβαδόν άνω των 6.000 τ.μ., για το εμβαδόν άνω των 6.000 τ.μ.
1,26
Στεγασμένοι χώροι γεωργοκτηνοτροφικών εγκαταστάσεων
-Με εμβαδόν ως 1.000 τ.μ.
0,20
-Με εμβαδόν άνω των 1.000 τ.μ. και μέχρι 6.000 τ.μ., για το εμβαδόν άνω των 1.000 τ.μ. (υπολογίζεται για το 1/3 του εμβαδού)
0,20
-Με εμβαδόν άνω των 6.000 τ.μ., για το εμβαδόν άνω των 6.000 τ.μ.
0,10
Μη στεγασμένα ακίνητα που χρησιμοποιούνται για την άσκηση πάσης
φύσεως οικονομικής δραστηριότητας
-Με εμβαδόν ως 6.000 τ.μ.
0,96
-Με εμβαδόν άνω των 6.000 τ.μ., για το εμβαδόν άνω των 6.000 τ.μ.
0,288
-Μη στεγασμένοι χώροι αγροτεμαχίων με φωτοβολταϊκά συστήματα για
παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας
-Με εμβαδόν μέχρι 1.000 τ.μ.
0,10
-Με εμβαδόν άνω των 1.000 τ.μ. και μέχρι 6.000 τ.μ., για το εμβαδόν άνω των 1.000 τ.μ. (υπολογίζεται για το 1/3 του εμβαδού)
0,10
-με εμβαδόν άνω των 6.000 τ.μ., για το εμβαδόν άνω των 6.000 τ.μ.
0,04
Μη στεγασμένοι χώροι γεωργοκτηνοτροφικών εγκαταστάσεων
-Με εμβαδόν μέχρι 1.000 τ.μ.
0,10
-Με εμβαδόν άνω των 1.000 τ.μ. και μέχρι 6.000 τ.μ., για το εμβαδόν άνω
των 1.000 τ.μ. (υπολογίζεται για το 1/3 του εμβαδού)
0,10
-Με εμβαδόν άνω των 6.000 τ.μ., για το εμβαδόν άνω των 6.000 τ.μ.
0,02
ΙV. Πως μπορείς να αξιοποίηθεί από τους υπόχρεους ο νέος νόμος
Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να υποβάλουν, μέχρι 31 Μαρτίου 2020, αίτηση στα γραφεία της. Έντυπο αίτησης διατίθεται στην Οικονομική Υπηρεσία. Με την αίτηση πρέπει να υποβληθούν
τα ακόλουθα δικαιολογητικά (σ.σ. η Υπηρεσία μπορεί να ζητήσει περαιτέρω στοιχεία που τυχόν θα κριθούν απαραίτητα για τη διασφάλιση της ορθότητας της αίτησης-δήλωσης):
• Αντίγραφο τίτλου ιδιοκτησίας του ακινήτου
• Πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ ή αντίγραφο του εντύπου Ε9
• Αντίγραφο της οικοδομικής άδειας ή άδειας δόμησης
• Αντίγραφο της Οριστικής ή Περαιωμένης δήλωσης από το Σύστημα Διαχείρισης Δηλώσεων Αυθαιρέτων κτισμάτων του ΤΕΕ, για τυχόν τακτοποιήσεις ή νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων κατασκευών, που έγιναν στο πλαίσιο των νόμων 3843/2010, 4178/2013 και 4495/2017.
• Αριθμός παροχής ηλεκτρικού ρεύματος ή αντίγραφο λογαριασμού παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας
• Στοιχεία τυχόν λοιπών συνιδιοκτητών του ακινήτου (ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, ΑΦΜ, ποσοστό ιδιοκτησίας στο κτίσμα ή/και στο οικόπεδο).
Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου Θέρμης: 2ο χλμ. οδού Θέρμης-Τριαδίου, Θέρμη, κάθε Δευτέρα, Τρίτη και Πέμπτη, από τις 8:00 ως τις 13:00.
Τ :: 2310 478010, 2310 478019, 2310 478022 και 2310 478023.
